Brassica oleracea (Lahana)

---

Anahtar kelimeler: Yenilebilir bitki, Tıbbi bitki, Yetersiz veri (DD).

Dolaşım

Bitkiler › Turp takımı › Turpgiller › Lahana › Lahana

Dağılımı

Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir ancak mutfak değeri nedeniyle yaygın biçimde yetiştirilmektedir.

Genel bilgiler

1,5 metre büyüyebilir. Doğadaki örnekleri ilk yıl tabanda rozet oluşturur. Yapraklar diğer Brassica türlerine göre daha kalın ve daha etlidir. İkinci yıl çok sayıda sarı renkli çiçek açar. Tohumlar temmuz ve ağustos aylarında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. Yetiştirilmesi kolay bir bitkidir. Tohumlar nisan ayında doğrudan dışarı ekilebilir. Fidelerin yerleri rahatlıkla değiştirilebilir.

Gözlem

Bahçeler, deniz ve yol kenarında görülür. Kandıra ilçesinde gözlemlenmiştir.

Etimoloji

Cins adının etimolojisi açık değildir. Latince “tüketmek” fiilinden gelmiş olması olasılığı yaygındır. Kelime, lahana için geleneksel olarak kullanılmaktadır. Tür adı Latince “sebze” anlamına gelir. Türün yaygın olarak tüketilmesine işaret eder.

Mutfak

Yaprakları çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Yaprakları C vitamini bakımından zengindir.

Geleneksel tıp

Yaprakları kardiyotik ve mide ağrısı gidericidir. Gut romatizması ve romatizma tedavisinde kullanılmıştır. Yaprakları enfekte yaraları temizlemek için kullanılabilir. Tohumları parazit düşürücü, idrar söktürücü, müshil etkili ve mide ağrısı gidericidir.

Dioscorides: Yabani olanı sert ve acıdır. Lapa halinde uygulanırsa yara iyileştirici, ödem ve iltihap dağıtıcıdır.

İbn-i Sînâ: Tanım Brassica napus ve Crambe maritima türlerini de kapsamaktadır. Yaprak sapları ağrı kesicidir. Aşırı tüketilmesi iyi değildir. Yara ve yanık giderici olarak kullanılır. Gut ve eklem ağrısı vakalarında kullanılır. Uyku getiricidir. Gargara yapıldığında boğaz ağrısını keser. İdrar söktürücü ve adet akışı teşvik edicidir. Kök külleri taş düşürücüdür. Bağırsak parazitlerini atmak çin kullanılır.

Muyîddin Mehî: Öksürük gidericidir. Göğüs ve boğazı yumuşatır. İdrar söktürücüdür. Cinsel isteği arttırır.

Abdulvehhâb bin Yusuf: Boğazı yumuşatır ve öksürüğü giderir. İdrar yollarını açar. Mide ve göze zararlıdır.

Fotoğrafları

Literatür

Species Plantarum 2: 667. 1753. L.