Brassica (Lahana)

Özet

Brassica (Lahana) ekonomik değeri olan lahana, brokoli, karnabahar, alabaş, şalgam gibi bir dizi türü barındıran meşhur bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Brassicales

Turp takımı

Brassicaceae

Turpgiller

Tanımı

Brassica (Lahana) tek, iki ya da çok yıllık otlardan oluşan bir cinstir. Çiçekler sarı ya da beyaz renklidir. Yapraklar sapsız, sarılıcı ya da saplı, basit ya da lirsi teleksidir. Çanak yapraklar dik ya da yayılıcı ve içteki çift keseciklidir. Taç yapraklar ters yumurtamsı ve genellikle sarı renklidir. Ercik altı adettir. Meyve silindirik ya hafifçe yanlardan sıkıştırılmış ve gagalı olup kendi kendine açılır. Tohumlar genellikle küresel ve ağsı olup musilajlı değildir. Cins Avrasya’ya özgüdür ancak günümüzde neredeyse dünyanın tamamında yetiştirilmektedir. Cinse bağlı lahana, brokoli, şalgam, vd. yaygın olarak tüketilen sebzelerdir. [Harita, Sinonimler, Türler]

Etimoloji

Cins adının etimolojisi açık değildir. Latince tüketmek fiilinden gelmiş olması olasılığı yaygındır. Kelime, lahana için geleneksel olarak kullanılmaktadır.

Tarihi

Trakya kralı Likurgus, şarabın “tüm kötülüklerin anası” olduğuna hükmederek bölgesinde Dionysos kültünü yasaklamış, tüm asmaları kestirmiş, takipçilerini hapse atmış ve Dionysos’u da sürgüne göndermiştir. Daha sonra Dionysos, kralı delirtmiş ve öz oğlunu bir asma suretinde görmesini sağlamış. Dionysos’un bitkisi olan asmadan nefret eden kral asma sandığı şeyi budamış ve böylece oğlunu öldürmüş. Daha sonra Dionysos, “esaslı bir ceza” olarak kralı bir asmaya bağlamış. Denilir ki, kral bağlı iken üzüntüsünden ağlamış ve gözyaşından da lahana bitkileri çıkmış. Antikçağda üzüm asmalarının yanına lahana dikilmez, lahananın asmaya zarar vereceğine inanılırdı. Ayrıca hem antik Mısır’da hem de Antik Yunan’da lahana, sarhoşluk giderici olarak kullanılmıştır.

Kocaeli’ndeki türler