Bidens tripartita (Su keteni)

derleyen:

Özet

Bidens tripartita (Su keteni) genelde sulak alanların civarında görülen ve yaz ortasından güz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asterales

Papatya takımı

Asteraceae

Papatyagiller

Bidens

İkidiş

Tanımı

Bidens tripartita (Su keteni) genellikle 30 ila 60 cm büyüyebilen tek yıllık bir bitkidir. Gövde neredeyse tüysüz, koyu kahverengi tonlarındadır. Yapraklar karşılıklı dizilişli, eliptik ila yumurtamsı ya da mızraksı, 4 ila 8 cm uzunluğunda, 1,5 ila 4 cm genişliğinde, kenarları düz ya da dişli ve sapsız ya da kısa saplıdır. İnvolukrum 10 ila 20 mm kalınlığında ve diktir. Çiçek durumu sapı 1 ila 4 cm uzunluğundadır. Çiçek başları 1 ila 2 cm çapındadır. Filari 7 ila 8 adet, eliptik-yumurtamsı ila mızraksı ve 6 ila 9 mm uzunluğundadır. Dilsi çiçekler görülmez. Disk çiçekleri 20 ila 60 adet, kahverengimsi sarı renkli, tüpsü ve miniktir. Kapçık siyahımsı ila morumsu ya da kahverengi, sıkıştırılmış ve iki kılçıklıdır. Sorguç yoktur ya da 3 adet ve dik ila yayılıcıdır. Tohumlar 15 derecede 2 ila 3 haftada çimlenir. Meyvelerde kanca benzeri yapılar vardır, bu sayede canlılara yapışır ve tohumlarını dağıtır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak kuzey yarımkürede yayılış gösterir ancak dünyanın büyük bölümünde doğallaşmıştır. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Dere kıyıları ve bataklık alanlarda görülen bitki umumiyetle temmuz ve eylül ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda il genelinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde su keteni ve üç suketeni adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince iki dişli anlamında gelir. Kapçıklarda görülen iki adet kılçığa işaret eder. Tür adı Latince üç bölümlü anlamına gelir. Yaprak yapısına işaret eder. İkili adlandırma öncesi adı “Bidens foliis tripartito divisis”tir.

Gıda

Genç yaprakları pişirilerek tüketilmektedir.

Tıp

Antiseptik, müshil, büzücü, idrar söktürücü, ateş düşürücü, narkotik, yatıştırıcı ve kanamayı durdurucudur. Dahilen, mesane ve böbrek problemleri, idrarda kan, ülseratif kolit ve peptik ülser tedavisinde, ayrıca haricen saçkıran tedavisinde kullanılmıştır. Bunun yanında sığırlarda görülen öksürük vakalarında başvurulmuştur.

Bilgi

Yakılarak böcek kovucu olarak kullanılmaktadır. Çiçek başarı yakıldığında sedir (Cedrus) gibi kokar. Bitkiden sarı boya elde edilmiştir.

Fotoğrafları


Yorumlar

  1. Merhaba. Bu bitkiyi Turkiye de nereden satin alabiliriz?

    1. Fikri Akyüz avatarı
      Fikri Akyüz

      Satın almak isteyen 05362698563 arayabilir

  2. Merhaba,
    Bitki Türkiye’de tohum ya da fide olarak satan bir yer olduğunu sanmıyorum. En azından ben görmedim. Yurt dışında birkaç yerde tohum olarak satılıyor. Diğer bir seçenek, Eylül ayı gibi doğrudan bitkiden tohum toplayabilirsiniz. Bitki Türkiye’nin her yerinde doğal olarak görülür. Muhtemelen sizin yaşadığınız yerde de görülmektedir.

Görüşünüzü Yazın