Özet
Betula (Huş) genelde kısa ömürlü öncü bitkilerden oluşan ve bazı türleri peyzaj alanlarına dikilen bir cinstir.
Hiyerarşi
Tanımı
Betula (Huş) 30 metreye kadar büyüyebilen çalı ya da ağaçlardan oluşan bir cinstir. Gövde ve dalların kabuğu koyu kahverengi ila kireç beyazı ve pürüzsüzdür. Ahşap neredeyse beyaz ila kırmızımsı kahverengidir. Tomurcuklar küçük ve sapsızdır. Yapraklar genellikle yumurtamsı, dişli ya da lobludur. Yaprak ayası yumurtamsı ila üçgensi, eliptik ya da neredeyse dairesel, 0,5 ila 10 cm uzunluğunda, 0,5 ila 8 cm genişliğinde, ince, kenarları dişli ve yüzeyleri çıplak ila kaba tüylüdür. Erkek kedicikler uzamış ve kış boyunca kalıcıdır. Dişi kedicikler dik ve tomurcuk içindedir. Meyve kanatlı bir samaradır. Cins kuzey yarımküreye özgüdür ancak günümüzde güney yarımküreye de dağılmıştır. [Harita, Sinonimler, Türler]
Etimoloji
Cins adı Latince katran anlamına gelir. İlk defa Plinius tarafından kullanılmıştır, kabuğundan katran damıtılmasına işaret eder.
Tarihi
İskandinav mitolojisinde Thor’un ağacıdır ve baharın gelişini simgeler. Kendisine Jüpiter tarafından vahiy indirildiğine inanılan Roma’nın ikinci kralı Numa Pompilius, vahiyleri huş ağacının kabuklarına yazmıştır. Huş ağaçları Rus kültüründe oldukça önemlidir ve nazardan korunmak için dallarına kırmızı bezler bağlanır. Plinius: Esnekliği nedeniyle küfe ve çelenklerin yapımında kullanılmıştır. Romalıların Sabin kadınları ile evlenmesi sırasında kullanılan meşaleler bu ağaçtan (normalde alıç) yapılmıştı (Roma’da evlilik merasimlerinde çocuklar gelinin önünde ellerinde meşale ile yürürdü). Eğitimciler korkutma amacı ile sopalarını taşırdı (Bizdeki kızılcık sopası kavramı gibi). Roma’da, bir baltanın ucu açıkta gelecek şekilde dallarla sarılır ve devletin gücünü göstermesi amacıyla sembolik olarak dolaştırılırdı. Bu yapının adı fasces idi ve daha sonra aynı kelimeden türetilen faşizm akımının da sembolü olmuştur. Baltayı saran dallar ise huş ağacı dallarıdır.
