Now Reading:

Berberis aquifolium (Sarıboya çalısı)

Font Selector
Sans Serif
Serif
Font Size
A
A
You can change the font size of the content.
Share Page
27 Mart 1813
için

Berberis aquifolium (Sarıboya çalısı)

Sarıboya çalısı

Tanımı

Berberis aquifolium (Sarıboya çalısı), Karamukgiller (Berberidaceae) ailesine bağlı Karamuk (Berberis) cinsinden bir bitkidir. Halihazırda bazı kaynaklarda Mahonia aquifolium olarak geçmektedir. Genellikle 30 ila 300 cm büyüyebilen her dem yeşil bir çalıdır. Yapraklar 5 ila 9 yaprakçıklı ve yaprak sapı 1 ila 6 cm uzunluğundadır. Çiçek durumu salkım halinde, sıkı, 30 ila 60 çiçekli, 3 ila 9 cm uzunluğunda, ikincil bırahteler zarsı ve uçları yuvarlak ya da küttür. Meyve mavi renkli, mumlu, dikdörtgensi yumurtamsı, 6 ila 10 mm uzunluğunda ve suludur.


Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Kuzey Amerika’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle dünyanın büyük bölümünde peyzajlara dikilmektedir. Peyzaj alanlarında görülen bitki umumiyetle mart ve nisan ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1000 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Harita → Sinonimler → Herbaryum


Etimoloji

Cins adı Berberice ami berberisin kısaltılmış halidir ve Berberi hıltanı anlamını verir. Doğrudan meyveyi tanımlayan bir kelimedir ve bu örneğin İngilizceye barberry olarak geçmiştir. Ayrıca yine berberis kelimesi ile bağıntılı olarak Berberis vulgaris, Türkçe’de amberbaris adı ile bilinir. Türkçe yaygın ad olarak karamuk belirtilmiştir ve bu kelime Türkçe kara taneli anlamına gelir. Bununla birlikte cinsin geleneksel adları kadıntuzluğu ve zirişktir. Epitet Latince sivri yapraklı anlamına gelir. Türün yaprak yapısına ve bu epitetin daha önce kullanıldığı Ilex aquifolium (Çobanpüskülü) ile benzerliğine işaret eder.


Gıda

Meyveler ekşidir ve tüketilmektedir. Çiçekleri çiğ olarak yenilmektedir. Meyvelerinden içecek elde edilmektedir.

Kök ve gövdelerden sarı, yapraklarından yeşil ve meyvelerden mor boya elde edilir.


Tıp

Hazımsızlık sorunlarında başvurulmuştur. Kök ve kökün kabuğu değiştirici, kan toniği, safra söktürücü, idrar söktürücü ve müshil etkilidir. Boğaz ağrısını gidermek için gargara yapılmıştır. Gözde kan olması halinde gözleri yıkamak için kullanılmıştır. Meyvesi müshil etkilidir.

Hamilelik ve emzirme dönemlerinde uzak durulmalıdır. Aşırı tüketiminin böbrek iltihabı, kusma, burun kanaması gibi çok sayıda soruna yol açabileceği rapor edilmiştir.


Berberis aquifolium
Berberis aquifolium
Berberis aquifolium
Sarıboya çalısı
Sarıboya çalısı
Berberis aquifolium

Sarıboya çalısı…

Berberis aquifolium, genelde peyzaj alanlarına dikilen ve bahar aylarında çiçek açan popüler bir süs bitkisidir.

Dilimizde sarı boya çalısı adı ile bilinmektedir.

1

Quercus cerris (Saçlı meşe) genelde bahar aylarında çiçek açan ve diğer meşe türleri ile karışık biçimde görülen bir bitkidir.

3

Quercus coccifera (Kermes meşesi) Akdeniz ülkelerinde kültürel açıdan önemli olan ve binlerce yıldır kullanılan meşhur bir bitkidir.

5

Quercus robur (Saplı meşe) binlerce yıldır tıbbi ve gıda amaçlı olarak kullanılan, ayrıca peyzajlara dikilen meşhur bir bitkidir.

7

Quercus rubra (Kızıl meşe) özellikle yapraklarını güz mevsiminde aldıkları renkler nedeniyle yaygın biçimde peyzajlara dikilen bir bitkidir.

9

Quercus ilex (Pırnal meşesi) genelde düşük rakımlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan her dem yeşil bir meşe türüdür.

11

Quercus infectoria (Mazı meşesi) binlerce yıldır derileri işlemek ve boya elde etmek için kullanılan bir çalıdır.

13

Quercus frainetto (Macar meşesi) genelde bahar aylarında çiçek açan ve diğer meşe türleri ile karışık halde görülen bir bitkidir.

Derleyen

İzmitli, Kocaeli Üniversitesi'nde bitki tarihi üzerine çalışıyor.

Total 2156 content entries
Hakkında

Kocaeli’nde görülen bitkilerin klasik ve modern kaynaklara göre tıbbi, mutfak, ekonomik, vb. alanlardaki potansiyelinin ortaya konması amaçlanmış, ayrıca ilin bitki zenginliği fotoğraflarla desteklenerek ilgililer için bir kaynak oluşturulması gayesi güdülmüştür.