Bellevalia trifoliata (Öküz sümbülü)
Tanımı
Bellevalia trifoliata (Öküz sümbülü), Kuşkonmazgiller (Asparagaceae) ailesine bağlı Kırsümbülü (Bellevalia) cinsinden 40 cm büyüyebilen bir bitkidir. Yaprak sayısı üçtür ve bunlar genellikle çiçek kurulundan daha uzundurlar. Dıştaki yaprak 3 cm genişliğinde olup kenarı pürüzlü ya da pürüzsüzdür. Sıkapa bir ila üç arası sayıda ve 40 cm uzunluğundadır. Çiçek kurulu silindirik, gevşek, ekseni sıklıkla morumsu, 1 ila 3 arası sayıdadır ve 20 ila 40 arası çiçek taşır. Çiçek sapı çiçek örtüsünden genellikle daha kısa, çiçek zamanı neredeyse dik, sonrasında kıvrık ve en sonunda yayıktır. Çiçekler morumsu tabanlı beyaz renkli, darca tüpsü çan biçimli ve 9 ila 16 mm uzunluğundadır. Meyve zamanı salkım silindirik, çiçek sapı 1,5 cm uzunluğunda ve yayıktır. Kapsül valfleri 12 ila 14 mm uzunluğunda ve genişçe ters yumurtamsı ya da neredeyse daireseldir.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak doğu Akdeniz havzasında yayılış gösterir. Nemli çayırlar ve tarlalarda görülen bitki umumiyetle mart ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 300 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Etimoloji
Cins 1558 – 17 Kasım 1632 yılları arasında yaşamış ve bilimsel botaniğin babası kabul edilen Fransız bitki bilimci Pierre Richer de Belleval’a adanmıştır. Aynı zamanda Montpellier’deki Fransa’nın en eski botanik bahçesi olan Jardin des plantes’i de kurmuştur. Epitet Latince üç yapraklı anlamına gelir. Her zaman böyle olmasa da bitki genellikle üç yaprağa sahiptir.
Öküz sümbülü…
Bellevalia trifoliata, çoğunlukla ekili arazilerde görülen ve bahar aylarında çiçek açan bir bitkidir.
Dilimizde öküz sümbülü adı ile bilinmektedir.
