Barbarea plantaginea (Götlez götü)

derleyen:

Özet

Barbarea plantaginea (Götlez götü) genelde yüksek rakımlardaki sulak alanlarda görülen ve bahar ortasından yaz başına kadar çiçek açan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Brassicales

Turp takımı

Brassicaceae

Turpgiller

Barbarea

Nicarotu

Tanımı

Barbarea plantaginea (Götlez götü) genellikle 25 ila 60 cm büyüyebilen sağlam yapılı iki yıllık bir bitkidir. Gövde tüysüz ve genellikle üst bölümde dallıdır. Alt yaprakların büyük, yumurtamsı dairesel bir terminal yaprakçığı vardır. Gövde yaprakları sarılıcı, kenarları dişlidir. Taç yapraklar sarı renkli ve 5 ila 7 mm uzunluğundadır. Meyve yayılıcı ve silindiriktir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Batı Asya’da yayılış gösterir. [HaritaSinonimler] Dere kenarı, yol kenarı ve nemli bölgelerde görülen bitki umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 1100 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlemek mümkündür. Başiskele ilçesinden kayıt bildirilmiştir ancak biz henüz göremedik.

Türkçe adı

Dilimizde götlezgötü adı ile bilinmektedir. Götlez kelimesi kuyruğunu kaybeden ve arka kısmı açıkta kalan tavuklar için kullanılır ancak bitki ile ilgili bağlantısını keşfedemedik.

Etimoloji

Cins 3. yüzyılda Kocaeli’nde yaşamış Azize Barbara’ya adanmıştır. Barbara, inancı yüzünden, Hristiyan olmayan babası tarafından kafası kesilerek öldürülmüştür. Barbara, yeni girdiği Hristiyanlıktan vazgeçmesi için babası tarafından işkenceye uğratılmış, ancak işkence izleri ertesi güne kadar süratle iyileşiyormuş. Hikayeye göre azizenin yaralarını iyileştiren bu bu bitkilerdir. Cinse ait bazı türler patlamaların neden olduğu yaraları iyileştirmek için kullanılmaktadır. Bu nedenle madenciler, askeri mühendisler ve topçular gibi patlayıcıyla çalışanların koruyucu azizesi olan Barbara’nın adı bu cinse uygun görülmüştür. Tür adı Latince sinirotu anlamına gelir. Türün, Plantago (sinirotu) cinsi ile benzerliğine işaret eder. Bu açık bir bağıntı değildir, özgün tanımda “Doronici plantaginei sere aemula” cümlesi de çok fazla şey söylemiyor. Atıf büyük olasılıkla yapraklaradır.