Tanımı
50 ila 90 cm büyüyebilir. Küf ya da nemi çağrıştıran oldukça karakteristik bir kokuya sahiptir. Kırmızımsı mor renkli tüylü çiçek kümeleri taşır. Gövde dik, aşağıda dallıdır ve kıvrılmış tüylerle kaplıdır. Kazık köklüdür. Yapraklar karşılıklı dizilişli; oval, mızraksı ya da yüreksi; kenarları dişlidir. Bunlar koyu yeşil renkli, genellikle tüylü, 3 ila 8 cm uzunluğunda, 1 ila 3 cm uzunluğunda sapa sahiptir. Yaprakların üst bölümü buruşuktur ve ağ benzeri damarlar görülür. Çiçekler halkalarda 15 ila 30 arası çiçekten oluşan kümeler halindedir. Çiçekler erseliktir. -10 dereceye kadar dayanıklıdır. Tohumlar 15 derecede 3 ila 6 haftada çimlenir. Çanak dişleri genişçe yumurtamsı ila yumurtamsı üçgensi, 3 ila 4 mm uzunluğunda ve yayık ya da geriye kıvrıktır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Orta Asya ve Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita] Deniz kenarı, tahrip edilmiş araziler ve çalılıklarda görülür. İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir. Haziran ve kasım ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Türkçe adları
Dilimizde gıripotu adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca ret edildi anlamına gelir. Güçlü ve rahatsız edici kokusu nedeniyle otçul hayvanlar tarafından tüketilmez. Tür adı Latince siyah anlamına gelir. Yapraklar kuruduğunda siyah rengine döner. İkili adlandırma öncesi adı “Marrubium nigrum foetidum”dur. Alttür adı Latince Anadolu anlamına gelir ve türün tip yerine işaret eder.
Tıp
Kusma önleyicidir. Geleneksel olarak kederli haller ve menopoz tedavisinde kullanılmıştır. Spazm çözücü, uyarıcı, balgam söktürücü ve kurt düşürücüdür. Dahili olarak sinirsel dispepsi, seyahat hastalığı, gebelikte sabah hastalığı, artrit, gut ve menstrüel bozuklukların tedavisinde başvurulur.
Fotoğrafları
Görüşünüzü Yazın