Asplenium onopteris (Kalkan eğreltisi)

Özet

Asplenium onopteris (Kalkan eğreltisi) genelde orman içindeki kayalık alanlarda görülen ve bahar ortasından yaz başına kadar spor dağıtan bir bitkidir.

Hiyerarşi

Tanımı

Asplenium onopteris (Kalkan eğreltisi), Asplenium adiantum-nigrum (kara saçakotu) ile çok yakındır. Yaprakçıkların uzunluklarına göre dar olması, fırontların üçgensi değil, şeritsi mızraksı olması ve genellikle iki teleksi olması ile ondan ayırt edilebilir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasında yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Kayalık, duvarlar ve dere kenarlarında görülen bitkinin sporları umumiyetle nisan ve haziran ayları arasında olgunlaşmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1600 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adları

Dilimizde kalkan eğreltisi adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca dalak otu anlamına gelir. Cinse bağlı bazı türlerin yaprakları dalağa benzer ve bu nedenle dalakla ilgili sorunlara iyi geleceğine inanılırdı. Tür adı Antik Yunanca eşek Pteris anlamına gelir. Pteris (uzuneğrelti) başka bir eğreltiotu cinsidir ve benzerliğe işaret eder ancak eşek bağlantısının nedenini bulamadık. Eşek ile ilgili epitetler genellikle bu hayvanların tepki verdikleri bitkilere konulur.

Tarihi

Yaşlı meşelerin yosunlu kütüklerinde yetişir. Kökü keskin ve hafifçe tatlıdır. Kökleri öğütülerek uygulanırsa tüy dökücüdür. Ancak ilk uygulamadan sonra cilt nemlendirilmeli ve tekrar sürülmelidir. DI 4-187.

Tıp

Sindirim sistemine faydalıdır. Lif oranı yüksek, idrar söktürücü ve kabızlık gidericidir. Frengi tedavisinde köklerinden faydalanılmıştır. Ayrıca tohumları spazm çözücü ve uyarıcıdır. Güçlü bir yatıştırıcıdır. Bunun yanında tohumları demlenerek terletici olarak kullanılmıştır.

Fotoğrafları