Arbutus (Kocayemiş)

Özet

Arbutus (Kocayemiş) yenilebilir meyveleri, yaprak dökmemeleri ve kabuklarını dökme biçimleri ile kuzey yarımkürede kültürel önemi yüksek olan bir cinstir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Ericales

Funda takımı

Ericaceae

Fundagiller

Tanımı

Arbutus (Kocayemiş) her dem yeşil çalılar ya da küçük ağaçlardan oluşan bir cinstir. Kabuk kırmızı ya da kırmızımsı kahverengidir. Gövde dik ve dallı; genç dallar salgılı tüylü, ince kaba tüylü ya da çıplaktır. Yapraklar dişli ya da düzdür. Çiçek durumu 10 ila 40 adetten oluşan kümeler halinde, tepede ve saplıdır. Çiçekler beş parçalı ve tek simetrilidir. Çanak yapraklar 5 adet, kalıcı, yumurtamsı ila üçgensi ve tabanda birleşiktir. Meyve turuncu kırmızı ya da kırmızı ve küreseldir. Meyveler çiçeklerden hayli geç bir süre sonra olgunlaşır ve bu nedenle çiçekler ile meyveleri aynı anda görmek mümkündür. Tohum meyve başına 1 ila 5 adettir. Her dem yeşil olmaları onları peyzaj için uygun bitkiler yapabilir ancak kökleri oldukça hassastır, bu nedenle genellikle peyzajlara dikilmeleri başarısızlıkla sonuçlanır. Cins Akdeniz havzası ve Kuzey Amerika’ya özgüdür. [Harita, Sinonimler, Türler]

Roma uygarlığında kutsal bir ağaçtı ve kapılar ve sokaklar tanrıçası Cardea’ya adanmıştır. Cardea elinde bir Arbutus dalı taşırdı ve bununla nazara gelen ya da hastalanan çocuklardaki kötü büyüleri uzaklaştırırdı.

Etimoloji

Cins adı Latince ağaç anlamına gelir. Etimolojinin kaynağı açık değildir. Keltçe sert meyve anlamına gelen arboise’den türetilmiş olması da olasılıklar arasındadır.

Kocaeli’ndeki türler

Arbutus (Kocayemiş)

Arbutus andrachne

Sandal ağacı

Arbutus unedo

Arbutus unedo

Koca yemiş