Arbutus andrachne (Sandal ağacı)

derleyen:

Özet

Arbutus andrachne (Sandal ağacı) genelde makilik alanlarda görülen ve bahar aylarında çiçek açan her dem yeşil bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Ericales

Funda takımı

Ericaceae

Fundagiller

Arbutus

Kocayemiş

Tanımı

Arbutus andrachne (Sandal ağacı) genellikle 12 metre büyüyebilen her dem yeşil bir çalı ya da küçük ağaçtır. Gövde 25 cm çapa ulaşabilir. Kabuk kırmızı renklidir ve büyük parçalar halinde dökülücüdür. Kabuk döküldükten sonra fıstık yeşili alt katman ortaya çıkar ve bu da zamanla turuncu kahverengi olmaktadır. Yapraklar koyu yeşil renkli ve eliptik ve 7 ila 10 cm uzunluğunda, 4 ila 6 cm genişliğindedir. Çiçekler çan biçimli ve beyaz renklidir. Meyveler güz aylarında olgunlaşır, turuncu ya da açık kırmızı renklidirler ancak tatları acıdırlar. Çiçekler erseliktir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Arnavutluk ile Kafkasya arasındaki bölgede yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Çalılık, ormanlık alan ve kayalık yamaçlarda görülen bitki umumiyetle mart ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 800 metreye kadar olan rakımlarda Gebze ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde akdeniz çilek ağacı, sandal ağacı ve hartlap adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince ağaç anlamına gelir. Etimolojinin kaynağı açık değildir. Keltçe sert meyve anlamına gelen arboise’den türetilmiş olması da olasılıklar arasındadır. Tür adı Antik Yunanca çilek anlamına gelir. Antik Yunanca’da çilek (Fragaria vesca) için kullanılan kelime, meyveleri çileğe benzeyen ve hatta çilek ağacı denilen bu ağaç için de kullanılmıştır. Gerçekte bitkinin Antikçağdaki adı andrachledir ancak bilimsel literatüre alınırken “l” harfi “n” harfi ile değiştirilmiş gözükmektedir.

Tarihi

Plinius 13-40: Yunan yazarlar andrachle adı verilen ağacın andrachne (semizotu) ile aynı ada sahip olduğunu yazar. Oysa semizotu başka bir bitkidir ve iki bitkininde adlarında bir harf farklıdır. Bu yabani bir ağaçtır, ovalarda yetişmez, görünüş olarak kocayemişe benzer, yaprakları küçüktür ve dökülmez. Kabuğu kaba değildir ancak görünüşü berbattır. (Ağacın kabuğunun her yıl soyulmasına işaret ediyor olmalıdır).

Gıda

Meyveler çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir.

Dikkat

Fotoğrafları


Yorumlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Uyarı: Site sahibi, sitede yer verilen her türden bilginin uzman görüşüne dayandırılmaksızın kullanılmamasını şiddetle tavsiye eder.