Aquilegia vulgaris (Haseki küpesi) genellikle 30 ila 70 cm büyüyebilen çok yıllık bir bitkidir. Taban yaprakları üçlü bileşik, 10 ila 30 cm uzunluğunda, gövdeden çok daha kısadır. Yaprakçıklar adaksiyal olarak yeşil renkli, 15 ila 47 mm uzunluğunda ve yapışkan değildir. Çiçekler baş aşağı sarkıktır. Çanak yapraklar çiçek ekseninden ıraksak, çoğunlukla mor ya da mavi renkli, mızraksı yumurtamsı, 15 ila 25 mm uzunluğunda ve 8 ila 12 mm genişliğinde ve ucu genişçe sivri ya da küttür. Mahmuz çoğunlukla mor ya da mavi renkli, kancalı, 14 ila 22 mm uzunluğunda, kalın, tabana doğru daralıcıdır. Çanak yapraklar çoğunlukla mavi ya da mor renkli, dikdörtgensi, 10 ila 13 mm uzunluğunda ve 6 ila 10 mm genişliğindedir. Ercik 9 ila 13 mm uzunluğundadır. Folikül 15 ila 25 mm uzunluğundadır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Avrupa’da yayılış gösterir ancak süs bitkisi değeri nedeniyle diğer kıtalara da yayılmıştır. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] Bahçe ve mezarlıklarda görülen bitki umumiyetle nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1500 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adları

Dilimizde haseki küpesi adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince kartal anlamına gelir ve bu bağlamda cinsin bazı üyelerinde görülen kancalı mahmuz yapısının kartal pençesini andırmasına işaret etmektedir. Tür adı Latince yaygın anlamına gelir ve açık bir şekilde türün Avrupa kıtasının tamamında görülmesine dikkat çekmektedir.

Gıda

Çiçekler çiğ olarak tüketilebilir, bunlar nektar bakımından zengindir ve bu nedenle tatlıdır. Çiçeklerinden çay yapılır.

Tıp

Geleneksel olarak iskorbüt tedavisinde kullanılmıştır. Kök ve tohumları büzücü, arındırıcı, terletici, idrar söktürücü ve parazit düşürücüdür. Zehirli olması nedeniyle dahili olarak kullanımından kaçınılmalıdır. Köküne çeşitli cilt şikayetlerinde başvurulur. Tohumları saç bitleri üzerinde etkilidir. Tohum kurutulup ezildikten sonra vücut parazitlerini yok etmek için kullanılır.