Özet
Amaranthus × ozanonii (Melezibik) genelde işlenmemiş arazilerde görülen ve yaz ortasından güz ortasına kadar çiçek açan bir bitkidir.
Hiyerarşi
Bitkiler
Karanfil takımı
Horozibiğigiller
Horozibiği
Tanımı
Amaranthus × ozanonii (Melezibik) tek evcikli ve tek yıllık bir bitkidir. Gövde dik, yeşil ila kırmızımsı, neredeyse havlı ve dallıdır. Yapraklar yeşil, yumurtamsı ila yumurtamsı-mızraksı, baklavamsı ya da eliptik, genellikle kenarları düz, ucu sivri ya da küt, mukronat, tabanı kamamsı, genellikle çıplak ve saplıdır. Bileşik çiçek durumu sıkı ve terminal, salkım benzeri ve 3 ila 7 cm uzunluğundaki yanal kollarladır. Çiçeksi bırahteler mızraksı, ucu sivri, kılçıklı, kenarları düz ve çıplaktır. Amaranthus hybridus‘a göre gövde daha havlı ve tepaller kaşıksıdır. Amaranthus retroflexus‘a göre ise gövde daha az havlı, bileşik ve ana çiçek durumu daha sıkı dizilişli ve daha uzundur.
Gözlem bilgileri
Bitkinin anavatanı Meksika’dır ve A. hybridus ile A. retroflexus türlerinin melezidir. Ancak günümüzde dünyanın büyük bölümüne dağılmıştır. [Harita, Sinonimler] Çoğunlukla tahrip edilmiş arazilerde, sulak alanların yakınlarında yol kenarında ve bazen de boş tarlalarda görülen bitki umumiyetle temmuz ve ekim ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 400 metreye kadar olan rakımlarda İzmit ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde melez ibik ya da kar mancarı adları ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca solmaz çiçekli anlamına gelir. Çiçeklerin kesildikten sonra bile uzun süre canlılığını korumalarına işaret eder. Bu isim aynı zamanda yaz ayları başlarında Kocaeli’nde çiçekçilerde ya da pazarlarda sıklıkla horozibiği etiketi ile satılan Celosia türlerini de kapsar. Dilimizdeki “horozibiği” kelimesi Celosia cinsinin İngilizce yaygın adı olan “cockscomb”un tercüme edilmesi ile elde edilmiştir. Tür 1835-1909 yılları arasında yaşamış Fransız bitkibilimci H. Charles Ozanon‘a adanmıştır.
Görüşünüzü Yazın