Bitkiler › Ebegümeci takımı › Ebegümecigiller › Gülhatmi › Hatmi çiçeği
Tıbbi bitki, Yenilebilir bitki.
Azami 2 metre büyüyebilir. Yapraklar kısa saplı, yuvarlak, yumurtamsı yüreksidir. İki yüzey de yoğun tüyle kaplı, yumuşak ve kadifemsidir. Ercikler tüple bitişiktir. Başçıklar böbrek biçimlidir. Tohumlar eylül ve ekim aylarında olgunlaşır. Çiçekler erseliktir. -25 dereceye kadar dayanıklıdır.
Bitkinin doğal olarak batı Asya, kuzey Afrika ve Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita|Sinonimler|Herbaryum]
Yol kenarı, tarlalar ve nemli bölgelerde görülür. Başiskele ilçesinden kayıt bildirilmiş ancak henüz gözlemlenememiştir.
Dilimizde Hatmi çiçeği ve Tıbbi hatmi adları ile bilinmektedir.
Haziran ve ağustos ayları arasında çiçek açar.
Deniz seviyesinden 1500 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adını Kalydon kralı Oineus’un karısı Althaea’dan (Ἀλθαίᾱ) almıştır. Oğlu Meleager doğduğunda kader tanrıçaları Althaea’ya bir dal uzatmış ve dal sağlam kaldıkça oğlunun yaşayacağını söylemişlerdir. Meleager’ın yıllar sonra yaşanan bir anlaşmazlıkla annesinin iki kardeşini öldürmesi üzerine, Althaea dalı sakladığı yerden çıkarıp ateşe atar ve oğlu ölür. Hemen ardından kendi de intihar eder. Bitki ile karakter arasındaki bağlantı net olmamakla birlikte, althaea kelimesi Yunanca sağlık veren ve iyileştiren anlamına gelmektedir. Althaea türleri de antikçağda iyileştirici özellikleri nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktaydı. Tür adı Latince tedavi edici anlamına gelir. Türün geleneksel olarak tıbbi amaçlarla kullanılmasına işaret eder.
Yapraklar ve kök çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Tomurcuklarından turşu yapılır. Haşlanarak soğanla birlikte kızartılarak tüketilir. Çiçeklerinden çay elde edilir.
Sindirim kanalı, idrar ve solunum organları gibi mukus zarlarının iltihap ve tahrişlerinin tedavisinde çok etkilidir. Morluklar, burkulmalar, ağrıyan kaslar, böcek ısırıkları, cilt iltihapları için haricen uygulanır. Bütün bitki, özellikle kök, öksürük giderici, teskin edici, idrar söktürücü, yumuşatıcı, hafifçe müshil ve diş tedavi edicidir. Yapraklar demlenerek sistit ve sık idrara çıkma tedavisinde kullanılır. Kurutulmuş kök diş fırçası olarak kullanılır. Dişeti üzerine uygulanarak ağrı giderir. Kök cilt yumuşatıcısıdır.
Kök kurutularak çocuklarda diş çıkarma esnasında kullanılır. Kökü cilt yumuşatıcı olarak kullanılır.
Doğan, Hüseyin (2022). Althaea officinalis (Hatmi çiçeği) - Kocaeli Bitkileri. Erişim adresi: https://kocaelibitkileri.com/althaea-officinalis/ Erişim tarihi: 29 January 2023
Cok guzel bir sayfa