Özet
Allium olympicum (Uludağ soğanı) yüksek rakımlarda görülen, yaz sonunda çiçek açan ve ülkemize özgü endemik bir türdür.
Hiyerarşi
Tanımı
Allium olympicum (Uludağ soğanı) genellikle 30 ila 50 cm büyüyebilen bir bitkidir. Soğan yumurtamsı ve 0,8 ila 1 cm çapındadır. Dış gömlek siyahımsı ve şeritlidir. Yapraklar 2 ila 3 arası sayıda, 3 ila 4,5 mm genişliğinde, düz ve darca şeritsidir. Çiçek kurulu yarı küresel, çok çiçekli, sıkı ve 2 ila 3 cm çapındadır. Çiçek sapları 1 ila 2 cm uzunluğunda ve çiçeklerden daha uzundur. Çiçekler çan biçimli ve menekşe kırmızı ila leylak pembe renklidir. İplikçikler menekşe renkli ve bizsidir. Başçık menekşe renklidir. Kapsül küresel ve çoğunlukla 3 mm uzunluğundadır.
Gözlem bilgileri
Bitki doğal olarak Türkiye’de yayılış göstermektedir. [Harita] Ormanlık ve çalılık alanlar ile alpin çayırlarda görülen bitki umumiyetle temmuz ve ağustos ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 1300 ila 1600 metreye kadar olan rakımlarda Kartepe ilçesinde gözlemlemek mümkündür.
Türkçe adı
Dilimizde uludağ soğanı adı ile bilinmektedir.
Etimoloji
Cins adı Antik Yunanca öğütmek anlamına gelir ve bu bağlamda cinse bağlı sarımsak dişlerinin öğütülerek çeşitli yemeklerde kullanılmasına işaret etmektedir. Bazı kaynaklar ise kelimenin kaçınmak anlamına geldiğini ve bu nedenle sarımsağın rahatsız edici kokusuna dikkat çekildiğini belirtmiştir. Tür adı Latince Uludağ anlamına gelir açık bir şekilde türün tip yerini vurgulamaktadır. Olimpos dağı Yunan mitolojisinde tanrıların evi olarak bilinir ancak bu isimle anılan birden fazla dağ vardır. Bunlardan biri de Bursa’daki Uludağ’dır ve tür ilk defa burada keşfedilmiştir.
Fotoğrafları
