Allium nigrum (Kara soğan)

derleyen:

Özet

Allium nigrum (Kara soğan) genellikle ekili alanların sınırlarında görülen, ayrıca yaygın olarak süs bitkisi amaçlı yetiştirilen bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Amaryllidaceae

Nergisgiller

Allium

Soğan

Tarihi

Yaprakları köpekdişi yapraklarına benzer ancak daha geniştir ve aşağı doğru kıvrılır. Çiçekleri şebboya benzer ancak daha küçük ve süt beyazı rengindedir. Gövde ince yarım metre uzunluğundadır. Tepesinde sarımsağı andıran bir yapı vardır. Kök küçük ve soğan gibidir. Kök öğütülür ve delice unu ile rahim ağzına yerleştirilirse rahmin açılmasına iyi gelir. DI 3-47.

Tanımı

Allium nigrum (Kara soğan) 60 cm ila 1 metre büyüyebilen bir bitkidir. Soğanı yumurtamsı ve 2,5 ila 3 cm çapındadır. Dış gömlek zarsıdır. Yapraklar 3 ila 6 arası sayıda, 3 ila 8 cm genişliğinde, düz, ucu sivri ve mızraksıdır. Çiçek kurulu 5 ila 10 cm çapındadır ve sapı 2,5 ila 4,5 cm uzunluğundadır. Çiçek örtüsü bölümleri beyaz, leylak, pembe renklidir ve ortasından yeşil bir damar geçer. İplikçikler beyaz ya da leylak renklidir. Yumurtalık yeşil ya da mor renklidir. Kapsül küresel ve 6 ila 8 mm uzunluğundadır. Bu türde, cinsin genelinin aksine karakteristik soğan ya da sarımsak kokusu yoktur.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasının doğusunda yayılış göstermektedir ancak günümüzde Amerika kıtasında da yayılış göstermektedir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Tarlalar, kayalık yamaçlar, çayırlar ve deniz kenarında görülen bitki umumiyetle nisan ve mayıs ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda Karamürsel ve Derince ilçelerinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde kara soğan adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca öğütmek anlamına gelir ve bu bağlamda cinse bağlı sarımsak dişlerinin öğütülerek çeşitli yemeklerde kullanılmasına işaret etmektedir. Bazı kaynaklar ise kelimenin kaçınmak anlamına geldiğini ve bu nedenle sarımsağın rahatsız edici kokusuna dikkat çekildiğini belirtmiştir. Tür adı Latince siyah anlamına gelir ve açık bir şekilde türün ovaryum rengine işaret eder. Ovaryum, bitkinin yumurtalık bölümünün adıdır. Bu bölüm zamanla meyveye döner.

Gıda

Bitkinin yenilebilir olduğuna dair raporlar var ancak detay bulamadım.

Fotoğrafları