Allium jubatum (Sülün soğanı)

derleyen:

Özet

Allium jubatum (Sülün soğanı) genellikle kayalık alanlarda görülen ve yaz aylarında çiçek açan hayli nadir bir bitkidir.

Hiyerarşi

Plantae

Bitkiler

Asparagales

Kuşkonmaz takımı

Amaryllidaceae

Nergisgiller

Allium

Soğan

Tanımı

Allium jubatum (Sülün soğanı) çoğunlukla 15 ila 40 cm büyüyebilen bir bitkidir. Soğanı yumurtamsı ve 1,5 cm çapındadır. Dış gömlek siyah renklidir. Yapraklar darca silindirik, 2 ila 3 mm genişliğinde ve gövdeden daha kısadır. Sıpata zarsı, 10 ila 12 mm uzunluğunda ve yumurtamsıdır. Çiçek kurulu küresel ve 1,5 ila 2 cm çapındadır. Sapı ise 2 ila 3 mm uzunluğunda ve bunların uzunlukları eşit değildir. Çiçek örtüsü dikdörtgensi çan biçimli, dıştaki bölümler mor, içtekiler mor uçlu beyaz renklidir. Kapsül 3 ila 4 mm uzunluğunda ve kahverengidir. Mayıs ve haziran aylarında çiçek açar. Tür ilk defa Bulgaristan’dan keşfedilmiştir ancak keşfedildiği tarihten itibaren bir daha görülmemiştir. Bu nedenle Bulgaristan popülasyonunun yok olduğu düşünülmektedir. Doğallıkla türün Türkiye endemiği olması muhtemeldir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Bulgaristan ve Türkiye’de yayılış gösterir. [HaritaSinonimler] Kayalık alanlarda görülen bitki umumiyetle mayıs ve haziran ayları arasında çiçek açmaktadır ve bitkiyi 100 ila 1300 metreye kadar olan rakımlarda Başiskele ilçesinde gözlemlemek mümkündür.

Türkçe adı

Dilimizde sülün soğanı adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca öğütmek anlamına gelir ve bu bağlamda cinse bağlı sarımsak dişlerinin öğütülerek çeşitli yemeklerde kullanılmasına işaret etmektedir. Bazı kaynaklar ise kelimenin kaçınmak anlamına geldiğini ve bu nedenle sarımsağın rahatsız edici kokusuna dikkat çekildiğini belirtmiştir. Tür adı Latince sorguçlu anlamına gelir. James Francis Macbride’ın özgün tanımında herhangi bir bilgiye yer vermemiştir ancak türü Allium cristatum’dan ayırt etmek için bu epiteti kullandığını düşündürtmektedir. Cristatum kelimesi de Latince sorguçlu anlamı vermektedir.

Fotoğrafları