Allium ampeloprasum (Pırasa)

derleyen:

cins:

Tanımı

50 cm ila 1,5 metre büyüyebilen bir bitkidir. Soğanı genişçe oval ila küresel ve 2 ila 6 cm çapındadır. Dış gömlek kül grisi renginde ve kağıtsıdır. Soğancıklar küresel ya da miğfer şekilli, çok sayıda ve 3 ila 5 mm çapındadır. Yapraklar 4 ila 10 arası sayıda, 5 ila 20 mm genişliğinde ve düzdür. Çiçek kurulu küresel şemsiye halinde olup, yaklaşık otuz çiçek bulundurur. Sıpata 8 cm uzunluğundadır. Çiçekler beyaz, pembe ya da kırmızı renkli olabilir. Çiçek sapları mor, kırmızı, leylak ya da yeşil renkli, çiçek örtüsünden birkaç kaç daha uzun ve eşit değildir. İplikçikler mor, leylak ya da beyaz renklidir ve dışarı taşarlar. Kapsül 4 mm uzunluğundadır.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Akdeniz havzasından orta Asya’ya kadar olan bölgede yayılış gösterir. [HaritaSinonimlerHerbaryum] Ormanlık alanların kenarları, çalılık, kayalık alanlar, yol kenarı ve deniz kıyısında görülür. İzmit, Gölcük ve Gebze ilçelerinde gözlemlenmiştir. Haziran ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 1300 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adı

Dilimizde pırasa adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Latince yumru anlamına gelir. Kelime soğan ve sarımsak gibi mutfak sebzelerinin yumrularını karşılar. Tür adı Antik Yunanca bağ pırasası anlamına gelir. Türün kadim adıdır ve muhtemelen üzüm bağlarında görülmesine işaret etmektedir.

Gıda

Soğanı ve yaprakları çiğ ya da pişirilerek tüketilebilir. Çiçekleri yemeklerde çeşni olarak kullanılır. Soğancıklar sarımsak tadına sahiptir ve salata ve yemeklere eklenir. Soğancıklardan turşu yapılır.

Tıp

Antikanser özellikler gösterir. Tıbbi bağlamda sarımsak ikamesi olarak kullanılır.

Bilgi

Bitkinin suyu güve kovucudur. Bitkinin tamamı böcek ve köstebek kovucudur.

Fotoğrafları


Yorumlar

Görüşünüzü Yazın