Site icon Kocaeli Bitkileri

Adonis annua (Kanavcı otu)

Adonis annua

Adonis annua: 01/05/2023; Umuttepe; 375 m.; ormanlık. © Hüseyin Doğan

Tanımı

20 ila 40 cm kadar büyüyebilir. Taban yaprakları 2 ila 5 cm uzunluğunda, gövde yaprakları saplıdır. 6 ila 10 arası taç yaprak görülür. Çiçekler kırmızı renklidir ve taban bölümünde koyu lekeler görülür. Yapraklar tüylüdür. Bitki öldürücü ilaç karşı çok hassastır, azotlu gübre ile zenginleştirilmiş topraklarda rekabet gücü çok düşüktür. Tohumlar sonbaharda doğrudan dışarı ekilir ve üzerleri hafifçe toprak katmanı ile örtülür. Sonbaharın sonuna doğru çimlenir.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak kuzey Afrika, batı Asya ve Avrupa’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler] Tarlalarda görülür. İl genelinde yaygın olarak gözlemlenmiştir. Nisan ve temmuz ayları arasında çiçek açar. Deniz seviyesinden 500 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenebilir.

Türkçe adları

Dilimizde kanavcı otu, şeytangözü ve kandamlası adları ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adını Adonis’ten (Ἄδωνῐς) almıştır. Adonis’e dair en ayrıntılı bilgi Ovidius’un Dönüşümler adlı eserinde geçmektedir. Buna göre, Adonis’in annesi tanrılar tarafından bir Commiphora ağacına dönüştürülmüş ve bu ağaçtan Adonis doğmuştur. Yakışıklı olması nedeniyle de Aphrodite ve Persephone arasında bir anlaşmazlığa neden olmuştur. Bu durum üzerine Zeus, Adonis’in yılın üçte birini Aphrodite ile, üçte birini Persephone’la, kalan üçte birini istediği bir yerde geçirmesine karar verir. Vahşi bir domuzun saldırısıyla yaralanan Adonis’in yaralarına Aphrodite büyülü bir nektar sürer, ancak Adonis’i kurtaramaz. Nektar Adonis’in kanına karışarak toprağa süzülür ve oradan kan renginde çiçeklere sahip Adonis çiçekleri çıkar. Cinsin Türkçe adı olan kandamlası büyük olasılıkla yukarıda anlatılan hikaye ile bağıntılıdır. Tür adı Latince yıllık anlamına gelir. Türün yaşam döngüsüne işaret eder. İkili adlandırmadan önce bitkinin adları arasında “Adonis radice annua” da yer alır.

Dikkat

Fotoğrafları

Exit mobile version