Acorus gramineus (Kısa eğirotu), 30 cm boylanabilen bir bitkidir. Rizomları ince, 5 ila 10 cm uzunluğunda ve 0,4 ila 0,6 cm genişliğinde ve aromatiktir. Yapraklar çok sayıda, koyu yeşil renkli, kılıç formlu, 20 ila 45 cm uzunluğunda ve 0,5 ila 1 cm genişliğinde, orta damar mevcut değil ve ucu sipsivridir. Çiçek kurulu sapı sıkıştırılmış üçgensi ve 9 ila 20 cm uzunluğundadır. Spata yeşil renkli, yaprak benzeri, 10 ila 24 cm uzunluğunda ve 0,2 ila 0,4 cm genişliğindedir. Koçan düz ya da hafifçe kıvrık, darca silindirik, 4 ila 10 cm uzunluğunda, 0,4 ila 06 cm genişliğinde ve yoğun biçimde çiçeklidir. Çiçekler sarımsı ya da sarı yeşil ila beyazımsıdır. Meyve kurulu olgunlukta sarımsı ila sarı beyaz renkli ve meyveler sıkı biçimde dizilidir. Meyve ters yumurtamsı küresel ve çok ya da birkaç tohumludur.

Gözlem bilgileri

Bitki doğal olarak Uzakdoğu’da yayılış gösterir. [Harita, Sinonimler, Herbaryum] İlimizde özellikle park ve bahçelere dikilen bitki İzmit ilçesinde gözlemlenmiştir, şubat ve haziran ayları arasında çiçek açar ve deniz seviyesinden 1200 metreye kadar olan rakımlarda gözlemlenmektedir.

Türkçe adı

Dilimizde kısa eğirotu adı ile bilinmektedir.

Etimoloji

Cins adı Antik Yunanca gözbebeği anlamına gelir. Bitkilerin geleneksel olarak göz iltihabı vakalarında kullanılması nedeniyle bu adı almıştır. Tür adı Latince çimensi anlamına gelir ve sonuç olarak türün yapraklarının oluşturduğu genel görünümüne işaret eder.

Gıda

Kökü çiğ ya da pişirilerek tüketilmektedir. Ancak önce soyularak ince biçimde doğranmalı ve bir süre su içinde bekletilmeli, bekletildiği su da birkaç kere değiştirilmelidir. Kök umumiyetle zencefil ikamesi olarak kullanılmaktadır.

Tıp

Kökü mantar önleyici özelliği başta olmak üzere, antibakteriyel, hastalık nöbetleri engelleyici, romatizma tedavi edici, spazm çözücü, aromatik, kalbi güçlendirici, gaz giderici, terletici, âdet söktürücü, ateş düşürücü, yatıştırıcı, uyarıcı, mide güçlendirici, tonik ve parazit düşürücüdür. Toz haline getirilerek diş eti kanaması vakalarında başvurulur. Ayrıca sindirim sistemi şikayetleri, öksürük, bronşit, astım, depresyon ve epilepsi tedavilerinde kullanılır. Harici olarak vücut parazitleri ve hemoroit tedavisinde uygulanır. Bunların yanısıra bitkinin tamamı rahatlatıcı, sindirime yardımcı olucu, idrar söktürücü, balgam söktürücü ve toniktir.

Dikkat

Bu cinse bağlı türlerin taze örneklerinin zehirli olduğu bilinmektedir.

Bilgi

Bitkinin bilhassa kökü kurutularak böcek kovucu olarak kullanılmıştır.

Fotoğrafları

Acorus gramineus (Kısa eğirotu)

Özet

Hiyerarşi

Tanımı