Fotoğraf
Yetiştirme
Yaygın adları
Yarrow; Güzel namusotu.
Etimoloji
Cins adı Akhilleus’a (Cinsin tıbbi özelliklerini ilk onun keşfettiğine inanılmaktadır); tür adı ise Latince Crithmum (deniz rezenesi) yapraklı anlamına gelir.
Taksonomi
Form: Hemicryptophyte
Flora Bölgesi: Euro-Siberian
Bölüm: Dicotyledoneae
Sınıf: Equisetopsida
Altsınıf: Magnoliidae
Üsttakım: Asteranae
Takım: Asterales
Familya: Asteraceae
Cins: Achillea
Görüldüğü Yer: Altıoluk Yaylası
Görüldüğü Yer: Pazarçayırı - Karapınar - Sultaniye
Tanım
Descriptiones et Icones Plantarum Rariorum Hungariae 1: 68, pl. 66. 1801.
Tanımlayan
Bitki Veritabanları
Bitki Tarihi
Adını efsanevi Aka kahramanı Aşil’den (Ἀχιλλεύς) almaktadır. Aşil hakkında en detaylı bilgiler Homeros’un İlyada adlı eserinde yer almaktadır. Troya Savaşı esnasında Agamemnon ile arasında anlaşmazlık yaşanan Aşil, savaş meydanını terk eder ve onun savaşa dâhil olmadığı süre boyunca Akalar savaşta üstünlük kuramaz. Ancak Aşil’in en yakın arkadaşı Patroklos’un Hektor tarafından öldürülmesi üzerine Aşil tekrar savaş meydanına döner. Savaşın sonlarına doğru Paris’in attığı bir okla topuğundan yaralanır ve bu yara nedeniyle ölür. İlyada’nın on ikinci bölümünde, okla yaralanan Eurypylus çevresindekilere “Beni gemiye taşıyın ve yaramın üzerine yara iyileştirici bitkiyi serpin. Bu otun iyileştirici özelliğini Aşil’den öğrendik, o da Sentor Chiron’dan öğrenmişti” der. Her ne kadar Homeros söz konusu bitkinin hangi bitki olduğu hususunda bilgi vermemiş olsa da Plinius bitkinin Aşil’in bitkinin yara iyileştirici etkisini keşfetmesinden sonra “achilleos” olarak anıldığını kaydeder.
Bakımı
Achillea crithmifolia çok yıllık bir ottur. Geçirgen ve Nemli toprağı, güneşli ya da yarı gölgeli bölgeleri tercih eder. Donlara dayanıklıdır.
Yapısı
Achillea crithmifolia 20 ila 60 cm. büyüyebilir. Stem boyuna çizgili ve teret’tir. Stem yaprakları taban yapraklarından farklıdır. Taban yaprakları 2 pinnatisekt, orta stem yaprakları oblong linear, 3 ila 7 cm. uzunluğunda ve 1 ila 2 cm. genişliğinde, 2 pinnatisekt, obtuse ya da akut, rachis entire, üst stem yaprakları küçük ve 1 pinnatisekttir. Kapitula 50 ila 200 arası sayıda ya da daha fazla, korimb 5 ila 11 cm. genişliğinde, pedünkül mevcut değil ya da 3 mm. uzunluğundadır. İnvolükre oblong ila genişçe ovoid, 3,5 mm. uzunluğunda ve 3 mm. genişliğindedir. Filari linear ila lanseolat, akut ila obtuse’dir. Ligül 4 ila 6 arası sayıda, beyaz ya da fildişi renginde ya da soluk sarı, 1 ila 2 mm. uzunluğundadır. Disk çiçekleri 15 ila 30 arası sayıdadır. Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında çiçek açar.
Koruma
THE IUCN Red List’e göre Asgari endişe altında tür sınıfı içindedir.
Faydaları ve zararları
Bitkileri kullanmadan önce mutlaka bir uzmandan yardım alın.
Bibliyografya
1-) New Floristic Records for the Grid Square A3 (Kocaeli/Turkey), Şener AKINCI, Engin ÖZHATAY; Turk J Bot 24 (2000) 303-305.
2-) The Flora of Keltepe Area; Ş. Akıncı, E. Özhatay; İstanbul Ecz. Fak. Mec. 37 (2004)
Flora of Turkey
Sect. Millefolium: Ligules 4-6, white, ivory white or pale yellow above, leaves with segments neither transverse nor imbricate.
Height 20-60 cm. Rootstock without stolons. Stems terete, longitudinally striped, with dense indumentum of short spreading hairs. Cauline leaves distinct from basal (leaves heteromorphic), ± adpressed pubescent, ultimate segments of basal and/or rachis distinctly narrower than those of cauline; basal 2 pinnatisect, with linear setaceous segments; median cauline oblong linear, 3-7 x 1-2 cm, 2 pinnatisect with oblong cuneate, obtuse or acute, ultimate lobes (0,5-)1-1,5 mm broad, rachis entire; upper cauline small, 1 pinnatisect. Capitula 50-200 and more, corymbs 5-11 cm broad, peduncles absent or up to 3 mm. Involucre oblong to broadly ovoid, 3-3,5 x 2-3 mm. Phyllaries linear to lanceolate, acute to obtuse, with narrow pallid scarious margins, loosely pubescent, soon glabrescent. Ligules 4-6, white to ivory white or pale yellow, 1-2 mm; disc flowers 15-30. Fl. 5-6. Forest, scrub, meadows, fields, s.l.-850 m. V:246.