Bitkiler › Çam takımı › Çamgiller › Göknar › Uludağ göknarı
Endemik, Öksin elementi, Nesli yüksek tehdit altında (EN).
55 metre büyüyebilir. Gövde 2 metre çapa ulaşabilir. Avrupa kıtasının ve Türkiye’nin en uzun (doğal) ağacıdır. Tipik olarak tabandan dallıdır. Ağaç piramit biçiminde yükselir ve çok sık dallıdır. Alt dallar yere paraleldir ve ve uçları hafifçe aşağı sarkıktır. Genç sürgünler yeşilimsi sarı renklidir ve üzerlerinde kısa ve sık tüyler vardır. Yapraklar 2 ila 3,5 cm uzunluğundadır. Yapraklar parlak ve koyu yeşil renklidir. Bunların altında iki beyaz renkli bant vardır. Kabuk kömür grisi rengindedir. Silindirik kozalak 15 cm uzayabilir ve koyu kırmızı kahverengidir. Kozalak dallarda dik olarak görülür. Tek evcikli bir türdür. Tohumlar ekim ayında olgunlaşır.
Bitki doğal olarak sadece Türkiye’de yayılış gösterir. [Harita|Sinonimler|Herbaryum]
Yüksek rakımlarda yayla sınırları olarak geniş koloniler halinde görülür. Kartepe ve Başiskele ilçelerinde gözlemlenmiştir.
Dilimizde Köknar, Uludağ göknarı, İledenaz, Küner adları ile bilinmektedir.
Kozalaklar ekim ve kasım ayları arasında olgunlaşır.
1100 ila 1600 metre arasındaki rakımlarda gözlemlenebilir.
Cins adı Latince yükselen anlamına gelir. Cinsin uzunluğuna işaret eder. Dilimizdeki köknar kelimesi Yunanca çam fıstığı anlamına gelen koukounári (κουκουνάρι) kelimesinden dilimize geçmiş olup Ortaçağ’da çam fıstığının adı olarak kullanılmaktaydı. Kelime günümüzde aynı aileye bağlı Abies cinsinin Türkçe adı haline gelmiş olmakla birlikte Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde fıstık çamı için günar, kuner, küna, künar, küner, vb. isimler kullanılmaya devam etmektedir. Tür 24 Mayıs 1803 – 25 Haziran 1866 tarihleri arasında yaşamış Finlandiyalı biyolog Alexander von Nordmann onuruna adlandırılmıştır. Alttür adı ise Latince Troya atı anlamına gelir. Olasılıkla Troya atının inşasında bu ağacın ahşabının kullanıldığına dair bir söylentiden kinayedir.
Plinius: Çamın aksine göknarın reçinesi az olur. Göknarın dişileri erkeklerden daha uzun olur, kerestesi de daha yumuşak olduğu için işlenmesi kolaydır. Yuvarlak biçimli olması ve yoğun tüylü yapraklara sahip olması nedeniyle yağmurda altına sığınılır. Göknar ağacı ayrıca ölümün sembolüdür, önce ölen kişinin evinin önüne yerleştirilir daha sonra da mezarına dikilir.
Görüşünüzü Yazın